Συνέντευξη του Υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου, Μάκη Βορίδη, στα Παραπολιτικά FM 90.1 και στην εκπομπή «Εκείνη κι εγώ» με τους Θανάση Φουσκίδη και Στέλλα Γκαντώνα.
«Η επιστροφή όσων δεν δικαιούνται να βρίσκονται στη χώρα είναι θεμέλιο της μεταναστευτικής πολιτικής. Η Ελλάδα δεν είναι χώρα ανεξέλεγκτης εισόδου και παραμονής», δήλωσε ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Μάκης Βορίδης, μιλώντας στην εκπομπή «Εκείνη κι εγώ» με τους Μάνο Φουσκίδη και Στέλλα Γκαντώνα.
Ο κ. Βορίδης ανέλυσε τα πρώτα βήματα της νέας του θητείας, σημειώνοντας την επιτάχυνση των επιστροφών, τη νομική αποκατάσταση του πλαισίου για την Τουρκία, καθώς και την απόσυρση της ρύθμισης για νομιμοποίηση τριετίας. Παράλληλα, ξεκαθάρισε τη θέση του απέναντι στο ενδεχόμενο γενικευμένων νομιμοποιήσεων, τονίζοντας ότι η παραμονή στη χώρα δεν είναι ούτε αυτονόητη, ούτε ανεξέλεγκτη.«Σε έναν μήνα οργανώσαμε περίπου 170 επιστροφές – αρκετές οικειοθελείς. Πέρα από τις αριθμητικές επιδόσεις, προχωρήσαμε άμεσα στην αποκατάσταση ενός νομικού κενού που είχε προκύψει με απόφαση του ΣτΕ. Μέσα σε 15 ημέρες επαναφέραμε τη νομική τεκμηρίωση της Τουρκίας ως ασφαλούς χώρας», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Αναφερόμενος στο εργασιακό παράδοξο, υπογράμμισε πως οι ανάγκες της αγοράς δεν μπορούν να καλυφθούν μέσω της παρανομίας, αλλά μέσω θεσμικής διαδικασίας νόμιμης μετάκλησης, ενώ έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για την εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού από κυκλώματα διακίνησης, σε περίπτωση που η πολιτεία ενέδιδε σε λογικές αυτόματης νομιμοποίησης.
Ακολουθούν τα βασικά σημεία συνέντευξης του Μ. Βορίδη
Για τη νέα ΚΥΑ που χαρακτηρίζει την Τουρκία ως ασφαλή Τρίτη χώρα: «Το Συμβούλιο της Επικρατείας είχε ακυρώσει προηγούμενη ΚΥΑ που χαρακτήριζε την Τουρκία ως ασφαλή χώρα, λόγω ελλιπούς αιτιολόγησης. Σε συνεννόηση με τον Υπουργό Εξωτερικών, κ. Γεραπετρίτη, προχωρήσαμε λοιπόν στην έκδοση νέας, πλήρως αιτιολογημένης απόφασης. Η Τουρκία επανέρχεται στον κατάλογο των ασφαλών χωρών.Αν δεν υφίσταται αυτός ο χαρακτηρισμός, δεν μπορούμε να απορρίπτουμε μαζικά τα αιτήματα ασύλου όσων έρχονται από την Τουρκία – οφείλουμε να τα εξετάζουμε εξατομικευμένα, γεγονός που καθυστερεί τη διαδικασία και επιβαρύνει το σύστημα.Η επαναφορά της Τουρκίας στον κατάλογο δεν λύνει αυτόματα το πρόβλημα – το κρίσιμο είναι αν θα τηρηθούν οι συμφωνίες επανεισδοχής. Μέχρι σήμερα, δεν είχαμε ουσιαστική συνεργασία. Βρισκόμαστε σε φάση επανυποβολής των αιτημάτων επανεισδοχής προς την Τουρκία και ήδη είμαι σε συνεννόηση με τον αρχηγό της αστυνομίας για τα επόμενα βήματα. Παράλληλα, προχωρούμε σε διπλωματικές επαφές σε επίπεδο πρεσβείας, με στόχο να προετοιμαστεί συνάντηση με τον Τούρκο ομόλογό μου εντός των επόμενων μηνών. Δεν θα αφήσουμε κενά που μπορεί να αξιοποιηθούν για να παρακαμφθεί η διαδικασία των επιστροφών.»
Για τις επιστροφές: «Οι επιστροφές είναι δύο τύπων: υποχρεωτικές και οικειοθελείς. Ο νόμος προβλέπει τη δυνατότητα κράτησης έως 18 μήνες για όποιον δεν συμμορφώνεται με εντολή αποχώρησης από τη χώρα. Από τη φάση της ένταξης, περάσαμε στον έλεγχο, και πλέον είμαστε στη φάση των επιστροφών. Η Ευρώπη άλλαξε σελίδα.Αν κάποιος δεν έχει άσυλο ή άδεια παραμονής και αρνείται να φύγει, τότε θα πρέπει να περιορίζεται διοικητικά, ακόμη και ποινικά. Όποιος είναι παράνομα στη χώρα πρέπει να φύγει. Διαφορετικά θα υπάρχει αποστέρηση της ελευθερίας. Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: η παραμονή στη χώρα δεν είναι αυτονόητη ούτε ανεξέλεγκτη.Και σε όσους λένε ότι δεν θέλουν να φύγουν, η απάντηση είναι απλή: όταν κάποιος παραμένει παράνομα και γνωρίζει ότι θα τεθεί σε περιορισμό ή ακόμη και σε κράτηση, τότεαρχίζει να λαμβάνει σοβαρά υπόψη του την οικειοθελή επιστροφή. Είναι, λοιπόν, και ζήτημα κινήτρων. Η απόφαση να επιστρέψει κάποιος, συχνά διαμορφώνεται από το περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται.»
Για την απόσυρση της ρύθμισης τριετίας: «Η ρύθμιση της τριετίας – που έδινε δυνατότητα νομιμοποίησης σε όσους βρίσκονταν για 3 χρόνια παράνομα στη χώρα – είχε εξαρχής οριστεί να λήξει στις 31/12/2024. Εγώ απέσυρα την παράταση που είχε δοθεί μέχρι 30/9. Άρα, το πλαίσιο επανέρχεται στην επταετία και η έκτακτη ρύθμιση παύει να ισχύει.Για λόγους χρηστής διοίκησης, όσοι είχαν ήδη υποβάλει αιτήσεις μέχρι την ημερομηνία απόσυρσης της ρύθμισης (19/3) θα δουν τις αιτήσεις τους να εξετάζονται κανονικά.»
Για την ανάγκη εργατικού δυναμικού και τις μετακλήσεις: «Υπάρχει πράγματι ένα παράδοξο. Από τη μία, η ελληνική οικονομία – ειδικά σε κλάδους όπως η γεωργία, η αλιεία και οι κατασκευές – έχει σαφείς ανάγκες σε εργατικό δυναμικό. Από την άλλη, βλέπουμε συνεχιζόμενες παράνομες ροές. Το ερώτημα που τίθεται είναι αν πρέπει να κλείνουμε τα μάτια μπροστά σε αυτή την πραγματικότητα και να νομιμοποιούμε εκ των υστέρων την παρανομία, ή αν πρέπει να δημιουργήσουμε ένα λειτουργικό, νόμιμο και οργανωμένο σύστημα.Η απάντηση είναι ξεκάθαρη: ο ορθός δρόμος είναι η νόμιμη μετάκληση εργαζομένων – όχι η νομιμοποίηση της παρανομίας. Δεν μπορούμε να πούμε “όποιος πέρασε τα σύνορα, καλώς ήρθε, πάρτε όλοι άδεια παραμονής και εργασίας”. Αυτό είναι το ισχυρότερο κίνητρο για νέες παράνομες εισόδους.Για αυτό τον λόγο έχουμε προχωρήσει σε διακρατικές συμφωνίες με χώρες όπως η Αίγυπτος και το Μπαγκλαντές. Μέσω αυτών, αποστέλλεται κατάλογος με υποψήφιους εργαζόμενους από τις χώρες προέλευσης, τον οποίο αξιοποιούν οι εργοδότες εδώ για να επιλέξουν ποιον θα φέρουν. Είναι μια θεσμική διαδικασία, που διασφαλίζει τα δικαιώματα όλων και προφυλάσσει από την ανομία.Ωστόσο, οφείλουμε να είμαστε ειλικρινείς: η διαδικασία αυτή δεν αποδίδει ακόμη όσο θα θέλαμε. Από τους 5.000 Αιγύπτιους που μας υπέδειξε η αιγυπτιακή πλευρά, έχουν έρθει μόλις 176. Αυτό δείχνει ότι χρειάζεται καλύτερη οργάνωση και μεγαλύτερη ταχύτητα. Οι ανάγκες υπάρχουν, αλλά πρέπει να καλυφθούν με τρόπο συντεταγμένο, όχι με ανοχή στην παρανομία.»
Για τις ολέθριες συνέπειες γενικευμένων νομιμοποιήσεων: «Η ιδέα να νομιμοποιήσουμε την παραμονή όλων όσων μπαίνουν παράνομα στη χώρα – ακόμη και με την προσθήκη κάποιων προϋποθέσεων – είναι, στην πραγματικότητα, η καλύτερη διαφήμιση για τα κυκλώματα παράνομης διακίνησης. Δημιουργεί τον ισχυρότερο μηχανισμό έλξης. Στέλνει το μήνυμα ότι “όποιος περάσει τα σύνορα, θα βρει τρόπο να μείνει”. Αυτό δεν είναι πολιτική, είναι λάθος στρατηγική. Και δεν πρόκειται να το κάνω αυτό.Δεν μπορούμε να λέμε ότι επειδή υπάρχουν ανάγκες στην αγορά εργασίας, θα μετατρέψουμε την παράνομη είσοδο σε κανονική διαδικασία νομιμοποίησης. Τότε, ουσιαστικά, καταργούμε τα σύνορα. Γιατί να κάνει κανείς αίτηση για νόμιμη μετάκληση ή άδεια παραμονής, αν ξέρει ότι με το που θα μπει, μετά από λίγο θα πάρει και χαρτιά;Οφείλουμε να είμαστε ξεκάθαροι: μετανάστευση χωρίς σύνορα, χωρίς ελέγχους, χωρίς επιστροφές, χωρίς κράτος δικαίου, δεν είναι πολιτική. Είναι αυθαιρεσία. Και εγώ δεν την υιοθετώ.Αν δεχτούμε αυτό το σκεπτικό, τότε η Ελλάδα θα γίνει πόλος έλξης για όλους όσοι επιδιώκουν να εισέλθουν παρανόμως. Ο στόχος μας δεν είναι να αυξήσουμε τις ροές, αλλά να αποτρέψουμε την παράνομη είσοδο και να ενισχύσουμε την εφαρμογή της νομιμότητας. Αυτός είναι ο μόνος δρόμος που διασφαλίζει και την κοινωνική συνοχή και τον σεβασμό στους κανόνες.».
