Ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, κ. Νικόλαος Παναγιωτόπουλος, φιλοξενήθηκε το πρωί στο Πρώτο Πρόγραμμακαι την εκπομπή «Καθρέφτης» με τον Χρήστο Μιχαηλίδη.
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης, αναφέρθηκε:
Στο αν είμαστε έτοιμοι για μεγαλύτερες μεταναστευτικές ροές εξαιτίας του πολέμου στη Γάζα και στον Λίβανο: Αν είμαστε έτοιμοι; Όλα είναι σχετικά. Η Ελλάδα έχει αναπτύξει ένα αποτελεσματικό σύστημα για την υποδοχή, καταγραφή και ταυτοποίηση παράνομων μεταναστών, προσφύγων και πάσης φύσης εισερχομένων στη χώρα. Το σύστημα αυτό αποδίδει. Η χωρητικότητα αυτή τη στιγμή σε όλες τις δομές, δηλαδή από τα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης στα νησιά μέχρι τις δομές στο εσωτερικό της χώρας, παρουσιάζει μία πληρότητα λίγο πάνω από το 50%. Βέβαια, σε κάποιες δομές και κέντρα υποδοχής στα νησιά και ιδίως στο νοτιοανατολικό Αιγαίο, η πληρότητα αυτή είναι αυξημένη στο 100%, θα έλεγα. Το συνολικό σύστημα όμως παρουσιάζει πληρότητα περί το 50%. Μιλάμε για λίγο παραπάνω από 20.000 ανθρώπους που φιλοξενούνται αυτή τη στιγμή σε όλες τις δομές της χώρας. Όπως καταλαβαίνετε, με απλά μαθηματικά, αν πάμε στο 100% διπλασιάζεται αυτό το νούμερο, άντε και λίγο παραπάνω, περί τους 50.000 ανθρώπους που μπορούν να φιλοξενηθούν. Αν οι ροές είναι πολύ μεγαλύτερες από αυτό, ασφαλώς και θα πιεστούμε.Παρακολουθώντας τις διεθνείς εξελίξεις, πιστεύουμε ότι εφόσον έχει ξεκινήσει μια έστω και περιορισμένης εμβέλειας χερσαία εισβολή των ισραηλινών δυνάμεων στον Λίβανο, είναι λογικό και επόμενο να δημιουργηθεί προσφυγικό ρεύμα. Διότι κανένας οικογενειάρχης _ δεν μιλάω για άλλου τύπου μορφές παράνομης μετανάστευσης _ δεν θα κάτσει εκεί που μένει για να κινδυνεύσει η ζωή αυτού και της οικογένειάς του από τα ισραηλινά τεθωρακισμένα. Άρα λογικό και επόμενο είναι να δημιουργηθούν επιπλέον προσφυγικές ροές. Έτσι γίνεται πάντα σε εμπόλεμες συρράξεις. Από κει και πέρα, οι ροές δεν θα είναι μόνο προς την Ελλάδα και επίσης δεν θα πρόκειται για Λιβανέζους πολίτες γιατί, όπως ίσως είναι γνωστό, στον Λίβανο φιλοξενούνται ήδη ως πρόσφυγες κάποιες εκατοντάδες χιλιάδες Σύριων πολιτών από την εμπόλεμη σύρραξη στη Συρία, αλλά καιΙρακινοί και τα λοιπά και τα λοιπά. Άρα πιθανότατα αυτός ο πληθυσμός να πιεστεί για να ξαναπάρει τον δρόμο της προσφυγιάς. Προς τη Δύση; Είναι αρκετά πιθανόν. Μέσα από τη χώρα μας; Ασφαλώς αυτό μπορεί να ισχύσει για αρκετούς ή για κάποιους. Σε κάθε περίπτωσηαυτές οι εξελίξεις, δημιουργούν επιπρόσθετη πίεση στις μεταναστευτικές ροές, εντείνονται οι μεταναστευτικές ροές, οι προσφυγικές ροές. Και αυτό με έναν λογικό υπολογισμό αναμένεται να επηρεάσει και τη χώρα μας.
Στη συνεργασία με την Τουρκία: Έχουμε βάλει ήδη ως ζήτημα προτεραιότητας στο τραπέζι της συζήτησης, τη συνεργασία με την Τουρκία στο πεδίο του μεταναστευτικού. Γνωστές οι διαφορές μας σε άλλα πεδία, γνωστές και οι συμπεριφορές της Τουρκίας, αλλά στο πεδίο του μεταναστευτικού εκτιμώ ότι και οι δύο χώρες έχουν να κερδίσουν, αν αναπτύξουν μια πιο στενή συνεργασία. Τα αποτελέσματα αυτής της στενότερης συνεργασίας έχουν ήδη φανεί στον Έβρο. Σε μια περίοδο όπου οι τάσεις είναι αυξητικές συνολικά, στον Έβρο οι ροές εμφανίζονται μειωμένες. Άρα κάτι καλό γίνεται εκεί όσον αφορά αυτή τη συνεργασία.Υπάρχει και η τριμερής συνεργασία Βουλγαρίας Τουρκίας Ελλάδας, υπάρχει και το εμπόδιο – ο φράχτης- και τα υπόλοιπα εμπόδια που ασφαλώς κάνουν δυσκολότερη υπόθεση την είσοδο στη χώρα μας παράνομων μεταναστών. Σε κάθε περίπτωση όμως, αυτό πρέπει να εντατικοποιηθεί και στο Νότιο Αιγαίο, το προβληματικό σημείο αυτή τη στιγμή στο συνολικό πεδίο. Και εκτιμώ ότι η συνεργασία αυτή θα πρέπει να στοχεύσει ευθέως στα κυκλώματα των διακινητών τα οποία ουκ ολίγες φορές έχω χαρακτηρίσει κανονική εγκληματική οργάνωση. Εκεί νομίζω ότι θα μπορούσαμε να αναπτύξουμε περισσότερο τη μεταξύ μας συνεργασία και σε επίπεδο επιχειρησιακό και σε επίπεδο επιτελικό και σε και σε επίπεδο πολιτικό. Αναμένω άλλωστε την επιβεβαίωση της συναντήσεις μου με τον Τούρκο ομόλογό μου, τον κύριο Γερλίκαγια, για να βάλουμε αυτά τα θέματα επί τάπητος. Είχαμε πρόσφατα την είδηση περί συμφωνίας Γερμανίας Τουρκίας για επιστροφές. Όμως η συμφωνία του 2016 μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας εφαρμόζεται εν μέρει. Για παράδειγμα, στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας, η Τουρκία δεν κάνει πλέον επιστροφές. Δεν κάνει από το 2019. Η δικαιολογία αρχικώς ήταν ο Covid, βάσιμη δικαιολογία, δεν μπορώ να πω, αλλά νομίζω ότι ένα από τα ζητούμενα αυτών των ημερών είναι να βολιδοσκοπηθεί η Τουρκία προκειμένου να εφαρμόσει αυτή τη συμφωνία για επιστροφές. Έχει και η Τουρκία, εκατομμύρια πρόσφυγες και παράνομους μετανάστες στο έδαφός της, δεν αντιλέγει κανείς, άρα αυτό το θέμα είναι πρόβλημα διαχείρισης και για την Τουρκία. Εμείς πάμε να τα βάλουμε όλα στο τραπέζι και να προσπαθήσουμε να εστιάσουμε στο συγκεκριμένο προβληματικό σημείο, στο Νότιο Αιγαίο και στους παράνομους διακινητές, κι από κει και πέρα να δούμε τι καλύτερο μπορούμε να πετύχουμε.
Στις μεταναστευτικές ροές προς την Κρήτη: Όταν ή ζωή γίνεται ανυπόφορη και η επιβίωση γίνεται ανυπόφορη, αδύνατη, λίγο ή πολύ, για κάποιους ανθρώπους από κάποιες αφρικανικές χώρες, κυρίως τις χώρες της λεγόμενης υποσαχάριας Αφρικής, τότε το να πάρεις τη μεγάλη απόφαση και να σηκωθείς και να φύγεις πουλώντας τα υπάρχοντά σου προκειμένου να εξασφαλίσεις τα εισιτήρια εντός εισαγωγικών για τους διακινητές, είναι απόφαση περίπου αναπόφευκτη. Αυτό, για μια σειρά από παράγοντες που ξεκινάνε από την αστάθεια, τις εμπόλεμες ή εμφύλιες συρράξεις, τις συνθήκες πλέον όσον αφορά το κλίμα, τη φτώχεια και τα λοιπά και τα λοιπά. Στην Κρήτη δεν υπάρχουν δομές, υπάρχουν όμως αφίξεις, περισσότερες στο τρέχον έτος από το περασμένο. Συνήθως αποβιβάζονται στη Γαύδο, εκεί στο νότιο άκρο της Κρήτης και στα ανοιχτά, μετά μεταφέρονται στο Ηράκλειο ή στα Χανιά και από εκεί στην ενδοχώρα. Χρειάζεται όμως φύλαξη, χρειάζεται επιτήρηση, χρειάζεται να τηρούνται όροι ασφαλείας. Επομένως αυτή τη στιγμή το Υπουργείο, η κυβέρνηση, προσπαθεί να βρει λύσεις έτσι ώστε να τηρηθούν αυτοί οι όροι ασφαλείας και να μην υπάρχει η αίσθηση διασάλευσης. Δεν υπάρχουν δομές στην Κρήτη, άλλο αν οι συνθήκες μας αναγκάσουν να αρχίσουμε να βλέπουμε το ενδεχόμενο αυτό.Είναι γεγονός ότι ενώ η βόρεια Αφρική πριν από 2 χρόνια δεν υπήρχε ως σημείο ανάπτυξης μεταναστευτικών ροών, σήμερα υπάρχει. Επομένως πρέπει να δούμε τι κάνουμε και με αυτό.
Στον τρόπο διαχείρισής τους: Προωθούνται από το σημείο αποβίβασής τους στα λιμάνια της βόρειας Κρήτης και από εκεί στην ενδοχώρα με κάποιο πλοίο της γραμμής, όπως προβλέπεται δηλαδή και στις μετακινήσεις από τα υπόλοιπα σημεία των νησιωτικών περιοχών, πάντα με τη συνοδεία της αστυνομίας. Η αστυνομία είναι βασικός εταίρος στη διαχείριση αυτού του προβλήματος αφού χωρίς την αστυνομική παρουσία δεν γίνονται μεταφορές. Προφανώς αν πρέπει να φιλοξενηθούν προσωρινά για λίγες ώρες, αυτό γίνεται, αλλά φυλάσσονται. Όταν όμως υπάρχει πρόβλημα, ακόμα και τεχνικής φύσεως, ας πούμε στην εξεύρεση εισιτηρίων, είναι δύσκολο να βρεις ακόμα και εισιτήρια στην ακτοπλοΐα στο ζενίθ της τουριστικής σεζόν λόγω ζήτησης και πληρότητας, τότε ίσως χρειάζεται να παραμείνουν για 24 – 48 ώρες κάπου φυλασσόμενοι. Αυτά είναι τα τεχνικά ζητήματα που ασφαλώς και ανακύπτουν στη διαδικασία αυτή.
Στην εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο και στη στάση της Γερμανίας: Όταν 27 ευρωπαϊκές χώρες κάθονται στο τραπέζι, διαπραγματεύονται, συζητάνε και τελικά συμφωνούν σε ένα Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, τότε ασφαλώς και έχει νόημα η ακριβής τήρηση αυτής της συμφωνίας. Ο χρόνος έναρξης υλοποίησης και εφαρμογής αυτής της συμφωνίας, λογίζεται από το επόμενο έτος και εφεξής. Είναι γεγονός ότι μερικές χώρες περίπου αδιαφορούν, δεν εισφέρουν σε αυτή τη διαδικασία, ίσως γιατί είναι αποστασιοποιημένες γεωγραφικά, άρα αποστασιοποιημένες γενικά από το πρόβλημα. Από εκεί και πέρα, η απόφαση της Γερμανίας να επιβάλει πιο εντατικούς ελέγχους στα σύνορά της με κάποιες ευρωπαϊκές χώρες, όχι να τα κλείσει όπως διαβάζω πάρα πολύ τώρα τελευταία, ασφαλώς και σηματοδοτεί κάποια στροφή. Στροφή προς αυστηροποίηση του πλαισίου. Αυτό όμως δεν πρέπει να ισχύσει μετά από μονομερείς αποφάσεις κάποιων χωρών οι οποίες αποφασίζουν μόνες τους και αλλάζουν όλο το τοπίο. Νομίζω πρέπει να αποφασιστεί από κοινού, από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, στο πλαίσιο που έχει ήδη χαραχτεί. Υπάρχει το πλαίσιο, το οποίο είναι το ευρωπαϊκό σύμφωνο για τη μετανάστευση και το άσυλο, υπάρχει το πνεύμα, που είναι το πνεύμα της τήρησης των ευρωπαϊκών κειμένων, των κανονισμών και των οδηγιών, υπάρχει και το πνεύμα της αλληλεγγύης και της συνέργειας μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών. Θα ήταν πολύ άσχημη εξέλιξη όλα αυτά να καταστρατηγηθούν εξαιτίας μονομερών αποφάσεων. Είμαστε Ευρώπη.Ό,τι πρέπει να κάνουμε, ακόμα και αν μεταβάλλουμε, αλλάξουμε κάπως τις πολιτικές, αυστηροποιήσουμε τους ελέγχους στα σύνορα.Στα εξωτερικά σύνορα όσον αφορά την ευρωπαϊκή ένωση, και γνωρίζω, επειδή είχα τη σχετική συνομιλία, ότι κατά την πολωνική προεδρία που έρχεται από τις αρχές του έτους, θα ληφθούν μέτρα και για την καλύτερη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της ευρωπαϊκής ένωσης. Αυτό είναι δεδομένο ότι θα μπει στο τραπέζι. Αλλά νομίζω ότι το υπόλοιπο πλαίσιο, λίγο πολύ δεν θα μεταβληθεί δραματικά, αρκεί όλες οι χώρες να συναποφασίζουν πάνω στον πνεύμα που διέπει στο σύνολό της την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό είναι και η ελληνική θέση. Κάνει λόγο ότι δεν υπάρχει ζήτημα μαζικών επιστροφών από τη Γερμανία, υπάρχει εκεί μία εντονότατη πολιτική πίεση, υπάρχει η άνοδος του ακροδεξιού κόμματος, υπάρχει η ανησυχία ενδεχομένως και η δυσφορία της γερμανικής κοινωνίας για την πολιτική ανοιχτών συνόρων παλαιότερων γερμανικών κυβερνήσεων η οποία έχει δημιουργήσει μία κατάσταση επιφυλακτικότητας και καχυποψίας απέναντι στη μετανάστευση, ιδίως όταν έχουμε μεμονωμένα περιστατικά εγκληματικών συμπεριφορών, αυτά ασφαλώς και πρέπει να τα βάλουμε στο τραπέζι και να τα συζητήσουμε όχι όμως να τινάξουμε στον αέρα ό,τι συμφωνήσαμε ως Ευρώπη για τη Μετανάστευση και το Άσυλο.
