- Συνολικά τον Ιανουάριο έφυγαν 84 άτομα σε επτά αποστολές, πέντε αναγκαστικές επιστροφές και δύο εθελοντικές. Μέσα σε τρεις εβδομάδες, αντιμετωπίσαμε πολλά διαδικαστικά προβλήματα του τελευταίου σταδίου της επιστροφής. Στο οργανόγραμμα του υπουργείου, που θα βγει μέσα στον Φεβρουάριο, θα συστήσουμε μια Διεύθυνση Επιστροφών η οποία θα αναλάβει όλο το διαδικαστικό κομμάτι.
- Επίσης παρακολουθούμε πολύ συστηματικά τις υποθέσεις στα ελληνικά Διοικητικά Δικαστήρια και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Κερδίσαμε μια υπόθεση στο ΕΔΑΔ σε λιγότερο από μια εβδομάδα: μια οικογένεια Σύρων αμφισβήτησε την απόφαση της Επιτροπής Προσφυγών και ζήτησε από το ΕΔΑΔ να μην επιστραφεί στην Τουρκία. Το ΕΔΑΔ μας επέτρεψε να εκτελέσουμε την τελεσίδικη απόφαση της Δικαιοσύνης και θα προχωρήσουμε και σε αυτή την επιστροφή.
- Η συνεργασία με τις τουρκικές αρχές, απ’ ό,τι μου λένε οι άνθρωποι που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της διαδικασίας, δεν έχει κανένα πρόβλημα.
- Δεν αιφνιδιαστήκαμε από τα γεγονότα. Δυστυχώς αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στην καμπή δύο καταστάσεων, του υπερπληθυσμού στα νησιά αλλά και της εφαρμογής ταχύτερης διαδικασίας ασύλου και επιστροφών. Αυτό δημιουργεί ένταση την οποία πρέπει να προσέξουμε. Αντιλαμβάνομαι ότι είναι δύσκολες οι συνθήκες, όμως πρέπει αυτοί που έρχονται σε μια χώρα να σεβαστούν τους κανόνες και τους νόμους της. Εμείς είμαστε απολύτως εναντίον οποιασδήποτε προκλητικής συμπεριφοράς απ’ όπου και αν προέρχεται. Πρωταρχική υποχρέωση της πολιτείας είναι η προστασία των Ελλήνων πολιτών.
- Βάσει του νέου νόμου, όσοι έχουν παραβατική συμπεριφορά μπορούν να κρατούνται στα κλειστά κέντρα που δυστυχώς δεν έχουν ετοιμαστεί ακόμη. Τα γεγονότα στη Μυτιλήνη δείχνουν πόσο αναγκαία είναι η δημιουργία ελεγχόμενων κέντρων. Αυτή τη στιγμή χρειαζόμαστε δύσκολες αποφάσεις που μας βαρύνουν όλους. Εμάς, την περιφέρεια, τους δήμους.
- Έχουμε καταλήξει στους χώρους και θα είμαστε πολύ σύντομα στη θέση να ξεκινήσουμε έργα. Τα σημεία προανακοινώθηκαν από τον κ. Στεφανή [συντονιστή για το προσφυγικό], υπήρξαν διάφορα σχόλια τοπικών κοινωνιών και βάσει αυτών καταλήξαμε σε μια τελική επιλογή χώρων, χωρίς να υπονοώ ότι υπάρχει συμφωνία, γιατί δυστυχώς πολύ λίγοι θέλουν να βγουν μπροστά και να υποδείξουν έναν χώρο.
- Μέχρι στιγμής εφαρμόζονται οι προθεσμίες σε αρκετά ικανοποιητικό βαθμό. Στο νέο άσυλο (από 1/1/2020), έχουν ήδη αρχίσει να φθάνουν οι πρώτες προσφυγές στην Επιτροπή Προσφυγών. Θεωρώ ότι ένας λογικός χρόνος θα ήταν σε τρεις μήνες να μπορούμε να εξετάζουμε τις υποθέσεις _ μέχρι 30 ημέρες ο πρώτος βαθμός, μέχρι 60 ο δεύτερος. Θα γίνει επίσης μια πολύ μεγάλη προσπάθεια να εκκαθαρίσουμε τις 87.000 εκκρεμείς υποθέσεις που υπάρχουν μέχρι 31/12/2019.
- Επί της πολιτικής που επιλέγεται, δεν υπάρχουν αντιδράσεις.
- Δεν υφίσταται κάποια εσωτερική διαφωνία. Εφαρμόζουμε μια ισορροπημένη μεταναστευτική πολιτική. Σεβόμαστε τις διεθνείς μας υποχρεώσεις απέναντι σ’ αυτούς που δικαιούνται άσυλο αλλά από εκεί και πέρα, έχουμε αυστηρούς κανόνες εθνικού Δικαίου γι’ αυτούς που δεν δικαιούνται διεθνούς προστασίας.
- Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις ανθρώπων οι οποίοι είναι πράγματι οικονομικοί μετανάστες. Στο Αφγανιστάν, υπάρχουν περιοχές που δεν δικαιολογούν συνθήκες ασύλου. Επίσης, για τους Αφγανούς συγκεκριμένα, προσπαθούμε να ανοίξουμε σε ευρωπαϊκό πλαίσιο κοινές επιστροφές στο Αφγανιστάν. Στις νέες προτάσεις της Κομισιόν, που αναμένονται Μάρτιο-Απρίλιο, θα παίξει μεγάλο ρόλο το θέμα των κοινών επιστροφών.
- Το βρίσκω εξαιρετικά ενδιαφέρον ότι ο ΣΥΡΙΖΑ αντέδρασε, σαν να τους ενοχλεί το θέμα της φύλαξης των συνόρων ιδεολογικά ως έννοιας. Τα πλωτά φράγματα θα τα εφαρμόσουμε πιλοτικά για να δούμε κατά πόσον θα είναι αποτελεσματικά. Αν δεν έχουν θετική επίπτωση στη μείωση των ροών, θα είναι μια προσπάθεια που δεν θα αποδώσει. Αλλά όταν έχεις μια κρίση, προς θεού είναι λάθος να μην προσπαθείς.
- Κατά περίπτωση. Υπάρχουν ημέρες που είναι πιο πρόθυμοι να συμβάλουν και πράγματι υπάρχει διάσωση μεταναστών στα τουρκικά χωρικά ύδατα αλλά υπάρχουν και περιπτώσεις που δεν προλαβαίνει η Τουρκία, δεν προσπαθεί, δεν έχει διαθεσιμότητα. Το θέμα των ροών πρέπει να λυθεί στις τουρκικές ακτές.
- Πολλά με ανησυχούν, όπως το μέγεθος των ροών που θα περάσουν τελικά στην Ελλάδα το 2020. Με ανησυχούν πάρα πολύ ζητήματα ασφαλείας που υπάρχουν στις δομές, ειδικά στα νησιά. Και τα θέματα υγείας.
- Ένα από τα μεγάλα στοιχήματα στις νέες δομές είναι να έχουν πρωτοβάθμια ιατρική αυτονομία. Ένα θέμα απόλυτα δικαιολογημένο που θέτουν οι νησιώτες είναι ότι τα νοσοκομεία έχουν φτιαχτεί για το μέγεθος των τοπικών πληθυσμών και όχι για την διπλάσια κίνηση που αντιμετωπίζουν σήμερα.
- Όλο το ζήτημα της εκπαίδευσης προέκυψε από την αδυναμία εδώ και χρόνια της διαδικασίας ασύλου να δώσει τελεσίδικες αποφάσεις σε 30 ή 40 ημέρες. Γιατί η εκπαίδευση εντάσσεται σε μια πολιτική ενσωμάτωσης. Η ενσωμάτωση αφορά αυτούς που έχουν άσυλο, όχι τους αιτούντες.
- Τα άσυλα που δίνουμε έχουν χρονική διάρκεια τριών ετών, δεν είναι απεριόριστα. Αν αλλάξουν οι συνθήκες σε μια χώρα, μπορεί να μην ανανεωθούν τα άσυλα.
- Αυτοί που έχουν λάβει άσυλο και ζουν εδώ δεν είναι πολλοί, γύρω στις 40.000. Οι εκκρεμείς αιτήσεις είναι 87.000.