1) Τι αλλάζει στον ορισμό της «χώρας επιστροφής»;
Διευρύνεται η έννοια ώστε να περιλαμβάνει όχι μόνο τη χώρα συνήθους διαμονής, αλλά και την ασφαλή τρίτη χώρα και την πρώτη χώρα ασύλου, εφόσον η αίτηση απορριφθεί ως απαράδεκτη.
2) Σε σχέση με τον «κίνδυνο διαφυγής», τι προβλέπει το νομοσχέδιο;
Τα κριτήρια γίνονται πιο αντικειμενικά και αυστηρά. Παραδείγματα: η έλλειψη σταθερής κατοικίας, η αλλαγή τόπου χωρίς ενημέρωση και η άρνηση ταυτοποίησης ή λήψης βιομετρικών.
3) Ποιο είναι το πρακτικό όφελος αυτών των αλλαγών;
Μειώνεται ο κίνδυνος καθυστερήσεων, επιταχύνουμε τις επιστροφές και περιορίζουμε το φαινόμενο του λεγόμενου asylum shopping.
4) Ποια θα είναι η νέα προθεσμία για οικειοθελή αναχώρηση;
Από 25 ημέρες μειώνεται σε 14. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις μπορεί να παραταθεί έως 60 ημέρες, αντί για 120 που ίσχυε μέχρι τώρα.
5) Προστίθεται και η ηλεκτρονική επιτήρηση. Τι σημαίνει αυτό;
Δίνει μια ενδιάμεση λύση ανάμεσα στην πλήρη ελευθερία και την κράτηση. Έτσι μπορούμε να επιτηρούμε καλύτερα την πραγματοποίηση της οικειοθελούς αναχώρησης.
6) Τι κερδίζει η διοίκηση;
Μειώνεται το κόστος και ενισχύεται η συμμόρφωση χωρίς να χρειάζεται άμεση κράτηση.
7) Σε ποιες περιπτώσεις καθίσταται πλέον υποχρεωτική η απαγόρευση εισόδου στην ελληνική επικράτεια;
Όταν υπάρχει κίνδυνος για τη δημόσια τάξη, την εθνική ασφάλεια ή τη δημόσια υγεία.
8) Και για πόσο διάστημα μπορεί να ισχύσει;
Έως 10 χρόνια, με δυνατότητα παράτασης για άλλα 5.
9) Ποιο είναι το μήνυμα που στέλνει αυτή η αλλαγή;
Ότι δεν υπάρχει ανοχή στην επανείσοδο παραβατών. Είναι μέτρο αποτροπής και προστασίας της κοινωνίας μας.
10) Ποιες ποινές προβλέπονται για την παράνομη διαμονή;
Ελάχιστη φυλάκιση δύο (2) ετών και ελάχιστο πρόστιμο 5.000 ευρώ.
11) Υπάρχει δυνατότητα αναστολής;
Μόνο αν ο παραβάτης αναχωρήσει οικειοθελώς. Σε αυτήν την περίπτωση, η αναστολή ενεργοποιείται με την αποχώρηση.
12) Γιατί τόσο αυστηρό πλαίσιο;
Στόχος είναι να υπογραμμιστείς η ποινική απαξία της παράνομης παραμονής για την ελληνική έννομη τάξη, για την οποία δεν είναι ανεκτή η παραμονή στο έδαφός της από έναν αλλοδαπό που έχει απωλέσει το δικαίωμα αυτό.
13) Ποιες αλλαγές φέρνει το νομοσχέδιο στη διοικητική κράτηση;
Διευρύνονται οι λόγοι ώστε να περιλαμβάνουν και ζητήματα ασφάλειας. Επίσης, η προσφυγή κατά της κράτησης δεν έχει πλέον ανασταλτικό αποτέλεσμα. Τέλος, η μέγιστη διάρκεια παρατείνεται από 18 σε 24 μήνες με εξαμηνιαίο έλεγχο.
14) Γιατί κρίθηκε αναγκαία αυτή η παράταση;
Για να δοθεί επαρκής χρόνος στις αρχές για ταυτοποίηση και έκδοση ταξιδιωτικών εγγράφων, αλλά και για την προστασία της δημόσιας ασφάλειας.
15) Ποιες είναι οι νέες ποινές για όσους εισέρχονται ή επανεισέρχονται παράνομα;
Για παράνομη είσοδο, φυλάκιση τουλάχιστον 2 ετών και πρόστιμα τουλάχιστον 5.000 ευρώ.
Για παράνομη επανείσοδο από για εγγεγραμμένους σε κατάλογο ανεπιθύμητων: φυλάκιση τουλάχιστον 3 ετών και αυξημένη χρηματική ποινή τουλάχιστον 10.000€.
Αποκλείεται η μετατροπή/αναστολή της ποινής· δυνατή αναστολή μόνο εφόσον ο δράστης αναχωρήσει οικειοθελώς από την Ελλάδα, οπότε η αναστολή εκκινεί από την αποχώρηση.
16) Ποιο είναι το ζητούμενο;
Να αποθαρρύνουμε την επανείσοδο μετά την απομάκρυνση και να δείξουμε ότι οι κανόνες έχουν συνέπειες.
17) Τι αλλάζει για όσους μένουν παράνομα πάνω από 7 χρόνια;
Καταργείται η δυνατότητα να αποκτήσουν άδεια διαμονής μόνο και μόνο λόγω της παρατεταμένης παρουσίας τους.
18) Με ποιο στόχο;
Για να μην υπάρχει κίνητρο μη συμμόρφωσης και να συνδεθεί η παραμονή με νόμιμες διαδικασίες.
19) Πώς θα περιοριστεί η κατάχρηση του συστήματος ασύλου;
Με αυστηρότερους κανόνες για τις μεταγενέστερες αιτήσεις και με νέα εργαλεία ταχείας επιστροφής σε καταχρηστικές περιπτώσεις.
20) Τι σημαίνει αυτό στην πράξη;
Ό,τι η διαδικασία θα επιταχύνεται, οι πόροι θα κατευθύνονται σε πραγματικά βάσιμες αιτήσεις και το σύστημα θα γίνεται πιο αξιόπιστο.
21) Ποιες θα είναι οι γενικότερες επιπτώσεις του νομοσχεδίου;
Θα μειωθεί η παράνομη διαμονή και η υποτροπή, χάρη σε αυστηρότερες ποινές και ταχύτερες διαδικασίες.
Θα αποσυμφορηθούν η Υπηρεσία Ασύλου, η Ελληνική Αστυνομία και τα δικαστήρια.
Θα κατευθυνθούν οι διοικητικοί πόροι σε πραγματικές ανάγκες διεθνούς προστασίας. Θα ενισχυθεί η νομική θωράκιση, με πιο σαφείς ορισμούς και κριτήρια.