Η Συμφωνία Αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου (ΗΒ) από την Ευρωπαϊκή Ένωση έχει τεθεί σε ισχύ από την 1η Φεβρουαρίου 2020. Η Συμφωνία προβλέπει μεταβατική περίοδο, η οποία εκπνέει την 31η Δεκεμβρίου 2020 και κατά τη διάρκεια της οποίας συνεχίζει να εφαρμόζεται για τους πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου και για τα μέλη της οικογενείας τους, ανεξαρτήτως ιθαγένειας, το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Οδηγία 2004/38/ΕΚ & Π.Δ. 106/2007).
Αναφορικά με τους πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου και τα μέλη της οικογενείας τους οι οποίοι έχουν εγκατασταθεί στα κράτη μέλη της ΕΕ πριν τη λήξη της συμφωνίας αποχώρησης, ανεξαρτήτως ιθαγένειας, προστατεύονται από τη Συμφωνία Αποχώρησης και απολαμβάνουν τα δικαιώματα που απορρέουν από το δίκαιο της ΕΕ σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους (εκτός αν παύσουν να πληρούν τις τυπικές προϋποθέσεις). Η εν λόγω πρόβλεψη εφαρμόζεται αναλογικά και στους πολίτες των κρατών – μελών της ΕΕ, οι οποίοι έχουν εγκατασταθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο, πριν τη λήξη της μεταβατικής περιόδου.
Η Συμφωνία Αποχώρησης προβλέπει την έκδοση νέου εγγράφου διαμονής από τα κράτη – μέλη της ΕΕ, το οποίο θα πιστοποιεί το νέο καθεστώς διαμονής των προσώπων πολιτών του Ηνωμένου Βασιλείου και των μελών της οικογένειάς τους, ανεξαρτήτως ιθαγένειας.
Η Ελλάδα επέλεξε για τους πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου την ταχεία διαδικασία «διαπίστωσης» του δικαιώματος διαμονής και όχι τη διαδικασία της «εκ νέου θεμελίωσης» του δικαιώματος, αναγνωρίζοντας την συνεισφορά των ανθρώπων αυτών, στην κοινωνική και οικονομική πρόοδο της πατρίδας μας.
Στο πλαίσιο αυτό, οι πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου και τα μέλη της οικογενείας τους, ανεξαρτήτως ιθαγένειας, οι οποίοι διαμένουν στην Ελλάδα σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ ή έρχονται να διαμείνουν έως τις 31.12.2020 και συνεχίζουν να διαμένουν μετά τις 31.12.2020, θεμελιώνουν δικαίωμα διαμονής στη χώρα μας βάσει της Συμφωνίας Αποχώρησης.
Το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου σε συνεργασία με το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη εξέδωσαν Κοινή Υπουργική Απόφαση (4000/1/113-α΄/19.10.2020 Κοινή Υπουργική Απόφαση Β’ 4610), η οποία προσδιορίζει, μεταξύ άλλων, τις αρμόδιες αρχές έκδοσης των νέων αδειών διαμονής των πολιτών του Ηνωμένου Βασιλείου και των μελών των οικογενειών τους, ανεξαρτήτως ιθαγενείας. Οι νέες άδειες διαμονής θα εκδίδονται σύμφωνα με τις τεχνικές προδιαγραφές της ΕΕ για τις άδειες διαμονής ενιαίου τύπου, θα ενσωματώνουν τα βιομετρικά χαρακτηριστικά του κατόχου και θα περιλαμβάνουν δήλωση ότι έχουν εκδοθεί σύμφωνα με τη Συμφωνία Αποχώρησης, καθιστώντας εμφανές το νέο καθεστώς διαμονής των προσώπων αυτών, το οποίο και θα διασφαλίζει τα κεκτημένα τους δικαιώματα.
Η διάρκεια ισχύος των νέων αδειών διαμονής είναι δέκα έτη, εφόσον έχει ήδη αποκτηθεί δικαίωμα μόνιμης διαμονής και πέντε έτη, στην αντίθετη περίπτωση. Μια άδεια διαμονής πενταετούς διάρκειας, μπορεί να μετατραπεί σε άδεια μόνιμης διαμονής, μόλις συμπληρωθούν πέντε έτη από την έναρξη της διαμονής του μέλους οικογενείας στην Ελλάδα, υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται τα επιτρεπόμενα διαστήματα απουσίας.
Οι πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου και τα μέλη των οικογενειών τους οι οποίοι προστατεύονται από τη Συμφωνία, μπορούν να λάβουν το νέο έγγραφο υποβάλλοντας αίτηση από 1η Ιανουαρίου 2021 στις αρμόδιες αρχές, συνοδευόμενη από τα απαιτούμενα δικαιολογητικά. Θα πρέπει να απευθυνθούν στις κατά τόπους αρμόδιες αρχές του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, ενώ τα μέλη οικογένειας των πολιτών Ηνωμένου Βασιλείου οι όποιοι είναι πολίτες τρίτων χωρών, θα πρέπει να απευθυνθούν από 01.01.2021 στην υπηρεσία αλλοδαπών και μετανάστευσης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης του τόπου κατοικίας τους.
Σημειώνεται ότι με πρωτοβουλία του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, οι αρμόδιες υπηρεσίες των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων της χώρας θα επικοινωνήσουν απευθείας με τους δικαιούχους, (μέλη οικογενείας πολίτη Ηνωμένου Βασιλείου, οι οποίοι είναι πολίτες τρίτης χώρας και οι οποίοι έχουν ήδη άδεια διαμονής) ώστε από τις αρχές του επομένου έτους να κληθούν να υποβάλλουν το αίτημα για τη νέα άδεια διαμονής, ώστε όλη η διαδικασία για όλους τους πολίτες τρίτων χωρών που είναι μέλη οικογένειας πολίτη Ηνωμένου Βασιλείου, να έχουν λάβει το νέο έγγραφο, το αργότερο, έως την 30η Ιουνίου 2021.
Επίσης, οι πολίτες τρίτων χωρών, οι οποίοι εισέρχονται στην Ελλάδα μετά την 1η Ιανουαρίου 2021 ως μέλη οικογενείας πολίτη Ηνωμένου Βασιλείου, δικαιούχου της Συμφωνίας Αποχώρησης, μπορούν να υποβάλλουν αίτηση για την άδεια διαμονής εντός τριών μηνών από την ημερομηνία άφιξής τους στη χώρα.
Οι πολίτες Ηνωμένου Βασιλείου, οι οποίοι δεν εμπίπτουν στη Συμφωνία Αποχώρησης, μπορούν να διαμείνουν στη χώρα ως πολίτες τρίτων χωρών σύμφωνα με τις διατάξεις της μεταναστευτικής νομοθεσίας. Για διαμονή μεγαλύτερη των 3 μηνών και ανάλογα με το σκοπό της διαμονής τους, θα πρέπει να διαθέτουν εθνική θεώρηση εισόδου ή / και άδεια διαμονής σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4251/2014.
Το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου επισημαίνει ότι η ελληνική μεταναστευτική νομοθεσία παρέχει μια σειρά από επιλεγμένες δυνατότητες για την τακτοποίηση των πολιτών του Ηνωμένου Βασιλείου, ο οποίοι είτε επιθυμούν να εγκατασταθούν στην Ελλάδα μετά την 1.1.2021, είτε επιθυμούν να αποκτήσουν και να διατηρήσουν ένα ευέλικτο καθεστώς διαμονής, διατηρώντας την πρωτεύουσα κατοικία τους στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ενδεικτικά, αναφέρουμε τις δυνατότητες εισόδου και διαμονής ως οικονομικά ανεξάρτητα άτομα (άρθρο 20 Α, ν.4251/2014), ως επενδυτές σε ακίνητα ή άλλες επενδύσεις (άρθρα 20 Β & 16 ν.4251/2014), ως στελέχη επιχειρήσεων ή μέτοχοι εταιρειών (άρθρο 17, ν.4251/2014).
Τέλος, το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου διαβεβαιώνει ότι πρόθεσή του είναι, αφενός η πλήρης, απαρέγκλιτη και ταχεία εφαρμογή των διατάξεων της Συμφωνίας Αποχώρησης ώστε οι πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου που έχουν αναπτύξει δεσμούς με τη χώρα μας να απολαύουν απρόσκοπτα το σύνολο των δικαιωμάτων τους, όπως αυτά απορρέουν από την εν λόγω συμφωνία και αφετέρου η εφαρμογή στους πολίτες Ηνωμένου Βασιλείου, οι οποίοι επιθυμούν να εγκατασταθούν στη χώρα μας μετά την 1η Ιανουαρίου 2021, των ευνοϊκών ρυθμίσεων του ν. 4251/2014 με γνώμονα την αναγνώριση της συνεισφοράς των ανθρώπων αυτών στην πρόοδο της πατρίδας μας επ’ ωφελεία και προς επίρρωση των μακροχρόνιων δεσμών φιλίας των δύο χωρών.
