Δραστική βελτίωση της κατάστασης διαβίωσης των ασυνόδευτων ανηλίκων, μεταναστών και προσφύγων που βρίσκονται στην Ελλάδα, διαπίστωσε η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Κοινοβουλευτικής Έρευνας (European Parliamentary Research Service, EPRS) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην πρόσφατη αναφορά της.
Στο σχετικό ενημερωτικό σημείωμα η EPRS επισημαίνει μεταξύ άλλων ότι «οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων είχαν καταγγείλει τις επισφαλείς και δύσκολες συνθήκες στις οποίες οι ασυνόδευτοι ανήλικοι διαβιούσαν στα ελληνικά hotspots τα προηγούμενα χρόνια», ζητώντας διαρθρωτικές λύσεις και συντονισμένη προσέγγιση με κατανομή ευθυνών μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ. Σύμφωνα με την αναφορά της EPRS οι οργανώσεις πρότειναν μια προσέγγιση που θα βασίζεται στα δικαιώματα των παιδιών, με σκοπό την αντιμετώπιση των όποιων κενών διαπιστώνονται στο σύστημα προστασίας για τα ασυνόδευτα ανήλικα που φτάνουν στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με την EPRS, η διαπιστωθείσα βελτίωση οφείλεται κυρίως στις πρόσφατες νομοθετικές αλλαγές στην Ελλάδα, όπως η σύσταση της Ειδικής Γραμματείας Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων (SSPUAM) του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου τον Απρίλιο του 2020 και το πρόγραμμα Εθελοντικής Μετεγκατάστασης. Όπως επίσης σε μέτρα που περιλάμβαναν την δημιουργία ενός αποτελεσματικού και βιώσιμου πλαισίου παιδικής προστασίας, καλύτερες συνθήκες υποδοχής και αλλαγές στο σύστημα φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων.
Στα τέλη του 2020, ένας νέος νόμος έβαλε τέλος στην πρακτική της προστατευτικής κράτησης ασυνόδευτων παιδιών, υπογραμμίζει η EPRS. Ακολούθησε τον Ιανουάριο του 2021 η δημιουργία του Μηχανισμού Επείγουσας Ανταπόκρισης για ασυνόδευτους ανηλίκους που αποτελεί ένα υποστηρικτικό πλαίσιο και ένα δίχτυ ασφαλείας για τα παιδιά.
Σημειώνουμε ότι από τον Ιανουάριο του 2021 μέχρι σήμερα έχουν γίνει σημαντικά βήματα, τόσο σχετικά με την ανταπόκριση στις ανάγκες των ευάλωτων παιδιών, όσο και με την πρόοδο που παρουσιάζει η χώρα μας, αναφορικά με την τήρηση των δεσμεύσεων στις διεθνείς συμβάσεις που αφορούν την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δη των δικαιωμάτων του παιδιού.
Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της Ειδικής Γραμματείας Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων (ΕΓΠΑΑ) του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, συμπεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων η αναμόρφωση ενός αποτελεσματικού συστήματος επιτροπείας που θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, το καινοτόμο πρόγραμμα «Mentorship», καθώς και το πρόγραμμα «Mental Health Hub», το οποίο στοχεύει στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων των επαγγελματιών αλλά και στην ψυχοκοινωνική πλαισίωση των ασυνόδευτων παιδιών.