Χαιρετισμό στην συνεδρίαση της Επιτροπής Μετανάστευσης της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης που πραγματοποιείται στην Αθήνα απηύθυνε ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου κ. Νότης Μηταράκης.
Ο κ. Μηταράκης αναφέρθηκε στο κοινό όραμα το οποίο χρειάζεται η Ευρώπη για την διαχείριση του μεταναστευτικού σημειώνοντας πως αυτό θα πρέπει να εξεταστεί ως ένα ολοκληρωμένο ζήτημα καθώς «διασταυρώνεται» με την οικονομική ανάπτυξη, την κινητικότητα της εργασίας και την ασφάλεια.
Ο κ. Μηταράκης μίλησε για μία κοινή πρόκληση της Ευρώπης τονίζοντας πως πλέον η συντριπτική πλειονότητα των αφίξεων δεν προέρχεται απευθείας από χώρα κινδύνου, όπως ορίζεται στη Σύμβαση της Γενεύης, την ώρα που τα δίκτυα λαθρεμπορίου, κάνοντας μια περιουσία, επιλέγουν ποιος έρχεται και ζει στην Ευρώπη. Όπως ανέφερε ο κ. Μηταράκης «για να αποφύγουν, αυτό που συμβαίνει σήμερα, το να αντιμετωπίζουν οι χώρες πρώτης υποδοχής ένα άνισο, άδικο, βάρος στα σύνορα τους, πρέπει να υπάρξει ένα μοντέλο που απαιτεί καλύτερο μηχανισμό προστασίας των συνόρων».
«Η προστασία των συνόρων είναι πιεστική, σε περιόδους εργαλειοποίησης της μετανάστευσης, όταν ο ανθρώπινος πόνος υποκύπτει σε γεωπολιτικές στρατηγικές. Είναι προφητική απέναντι στην παράνομη διακίνηση μεταναστών, όταν ο ανθρώπινος πόνος υποκύπτει σε οικονομικό όφελος. Και είναι απαιτητικό σε μια εποχή πολλαπλασιασμού των fake news, όταν ο ανθρώπινος πόνος υποκύπτει στη διαφημιστική εκστρατεία των μέσων ενημέρωσης» ανέφερε ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου λέγοντας πως η Ελλάδα έχει να αντιμετωπίσει και τις τρεις προκλήσεις και μερικές φορές ταυτόχρονα.
Στην συνέχεια ο κ. Μηταράκης αναφέρθηκε και στην υπόθεση των 38 μεταναστών στον Έβρο και στα fake news που διακινήθηκαν τόσο από τις ΜΚΟ όσο και από διεθνή μέσα ενημέρωσης.
Επίσης ο Υπουργός Μετανάστευσης ανέφερε πως «έχει συστήσει ειδική ομάδα για τα θεμελιώδη δικαιώματα. Ενώ το Υπουργείο έχει επίσης ζητήσει από τον Συνήγορο του Πολίτη και την Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου να συμμετάσχουν ως πλήρη μέλη».
Κατά την διάρκεια του χαιρετισμού ο κ. Μηταράκης αναφέρθηκε στην επιτυχημένη διαχείριση του μεταναστευτικού από την Ελλάδα μιλώντας για την μείωση των ροών, των δομών φιλοξενίας αλλά και την δημιουργία των Κέντρων Υποδοχής σε Σάμο, Κω, και Λέρο καθώς και για την βελτίωση των εγκαταστάσεων στη Λέσβο, τη Χίο και τον Έβρο. «Στόχος είναι», όπως είπε ο Έλληνας Υπουργός Μετανάστευσης, «να δημιουργήσουμε ένα καινοτόμο, πλήρως ψηφιακό σύστημα ασύλου χωρίς γραφειοκρατία, αυξάνοντας έτσι την αποτελεσματικότητα» κάνοντας μάλιστα αναφορά και στην μείωση του όγκου των εκκρεμών υποθέσεων.
Κλείνοντας τον χαιρετισμό του ο κ. Μηταράκης ανέφερε ότι η μετανάστευση είναι μία από τις βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη σε ταραγμένους καιρούς και πως πρέπει να υπάρξουν συλλογικά αποτελεσματικά συστήματα διαχείρισης αλλά το πιο σημαντικό, όπως είπε, είναι «να αντιμετωπίσουμε μαζί το ζήτημα».
Αναλυτικά ο χαιρετισμός:
Κύριε Πρόεδρε,
Με μεγάλη χαρά σας καλωσορίζω στην Αθήνα.
Πρέπει να είμαι το μέλος με τη μικρότερη θητεία στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης (PACE). Διορίστηκα τον Μάιο του 2019, αλλά αντικαταστάθηκα τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους, μετά τις εκλογές, καθώς μου ζητήθηκε να συμμετάσχω στην ελληνική κυβέρνηση. Αλλά εξακολουθώ να είμαι υπερήφανος.
Εκλεκτοί συνάδελφοι,
Η μετανάστευση είναι μια κοινή πρόκληση. Όχι μόνο για την Ευρώπη, αλλά και για τον κόσμο.
Καθοδηγείται από πολλούς παράγοντες, γνωστούς σε όλους μας. Ως απάντηση, χρειαζόμαστε ένα κοινό όραμα για τη διαχείριση της μετανάστευσης.
Η μετανάστευση πρέπει να εξεταστεί στο σύνολό της, ως συνολικό ζήτημα, διασταυρούμενο με την οικονομική ανάπτυξη, την κινητικότητα της εργασίας, την ασφάλεια.
Ως ένα ζήτημα που η Ευρώπη πρέπει να αντιμετωπίσει με πνεύμα συνεργασίας και αλληλεγγύης.
Πρέπει να είμαστε σαφείς: πρέπει να παρέχουμε καταφύγιο σε όσους χρήζουν διεθνούς προστασίας – σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, αλλά με συντονισμένο τρόπο. Όπως συμφώνησαν και εφάρμοσαν όλες οι χώρες της ΕΕ, στην περίπτωση της Ουκρανίας.
Η άμεση αντίδραση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η ενεργοποίηση των μηχανισμών προσωρινής προστασίας και πιο σημαντικά το δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας που παρέχεται στους Ουκρανούς εκτοπισθέντες, είναι βήματα πρωτόγνωρα στην κοινή μας ιστορία.
Δικαίως, καθώς η Ευρώπη πρέπει να είναι σαφής, ενάντια σε εκείνες τις αυταρχικές δυνάμεις, που θέλουν, μέσω της χρήσης βίας, να επανασχεδιάσει τα ευρωπαϊκά σύνορα, σε μια αναθεωρητική ατζέντα.
Ας επικεντρωθούμε τώρα στην κοινή μας πρόκληση.
Ορισμένοι θα υποστήριζαν ότι το μοντέλο του ευρωπαϊκού ασύλου είναι ανεπίκαιρο.
Η συντριπτική πλειονότητα των αφίξεων δεν προέρχεται απευθείας από χώρα κινδύνου, όπως ορίζεται στη Σύμβαση της Γενεύης.
Τα δίκτυα λαθρεμπορίου, κάνοντας μια περιουσία, επιλέγουν ποιος έρχεται και ζει στην Ευρώπη.
Οι καθυστερήσεις στο άσυλο, η έλλειψη ικανότητας υποδοχής επηρεάζουν πολλές χώρες, όχι την Ελλάδα για να είμαστε δίκαιοι.
Η ελεύθερη κυκλοφορία των αναγνωρισμένων προσφύγων εντός της Ευρώπης εξακολουθεί να είναι περιορισμένη, παρά την έλλειψη εσωτερικών συνόρων.
Οι επιστροφές όσων δεν δικαιούνται προστασία είναι πολύ δύσκολο και δαπανηρό να γίνουν. Αυτό οδηγεί την κοινή γνώμη σε πολλές χώρες να έχει μια επιφυλακτική άποψη για τη μετανάστευση.
Πρέπει να αλλάξουμε αυτό το μοντέλο.
Παρέχοντας νόμιμες οδούς, παρέχοντας μηχανισμούς ελέγχου πριν από την άφιξη στην Ευρώπη. Προβλέποντας για μετεγκατάσταση σε όλες τις χώρες.
Για να αποφύγουμε, αυτό που συμβαίνει σήμερα, το να αντιμετωπίζουν οι χώρες πρώτης υποδοχής ένα άνισο, άδικο, βάρος. Ένα μοντέλο που απαιτεί καλύτερο μηχανισμό προστασίας των συνόρων.
Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι οι υπήκοοι τρίτων χωρών έχουν ένα – αποκαλούμενο – δικαίωμα πρόσβασης στην επικράτεια, το οποίο υπερτερεί της προστασίας των συνόρων.
Η Σύμβαση της Γενεύης δεν περιλαμβάνει άνευ όρων δικαίωμα πρόσβασης στην επικράτεια.
Εάν υπήρχε ένα τέτοιο δικαίωμα, το παγκόσμιο σύστημα θεωρήσεων θα ήταν παράνομο. Οι άνθρωποι δεν θα έπρεπε να σταματούν στα αεροδρόμια παγκοσμίως και θα έπρεπε να έχουν το δικαίωμα να πετούν οπουδήποτε στον κόσμο, είτε πρόκειται για τη Φρανκφούρτη, τις Βρυξέλλες ή την Αθήνα και να υποβάλλουν αίτηση ασύλου.
Αυτό θα άνοιγε το δρόμο για την παγκοσμιοποιημένη αγορά ασύλου. Αμφιβάλλω αν αυτή ήταν η πρόθεση των συντακτών της Σύμβασης της Γενεύης.
Η Ελλάδα δεσμεύεται να προστατεύσει τα σύνορά της.
Ειδικά, καθώς επωφελούμαστε από το να συνορεύουμε με προηγμένες δημοκρατίες, τα Μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Η προστασία των συνόρων είναι πιεστική, σε περιόδους εργαλειοποίησης της μετανάστευσης, όταν ο ανθρώπινος πόνος υποκύπτει σε γεωπολιτικές στρατηγικές.
Είναι προφητική απέναντι στην παράνομη διακίνηση μεταναστών, όταν ο ανθρώπινος πόνος υποκύπτει σε οικονομικό όφελος.
Και είναι απαιτητική σε μια εποχή πολλαπλασιασμού των fake news, όταν ο ανθρώπινος πόνος υποκύπτει στη διαφημιστική εκστρατεία των μέσων ενημέρωσης.
Η Ελλάδα έχει να αντιμετωπίσει και τις τρεις προκλήσεις, μερικές φορές ταυτόχρονα.
Η απάντηση πρέπει να είναι τριπλή:
αποτροπή της εργαλειοποίησης μέσω της δράσης της ΕΕ,
πάταξη της παράνομης διακίνησης μεταναστών,
αποκατάσταση της αξιοπιστίας.
Θα επενδύσουμε περισσότερο χρόνο και προσπάθεια για να ανταποκριθούμε σε πολλούς αβάσιμους ισχυρισμούς που αφορούν τη μετανάστευση.
Καθώς εκείνοι που έχουν χάσει οφέλη, σε σύγκριση με τις μαζικές μεταναστευτικές ροές του 2015-2019 αντιδρούν στις πολιτικές μας.
Το πιο πρόσφατο περιστατικό ήταν ένα γεγονός σε μία νησίδα στον Έβρο, όπου ΜΚΟ και διεθνή μέσα ενημέρωσης κατηγόρησαν την Ελλάδα ότι δεν ενήργησε γρήγορα και για το θάνατο ενός 5χρονου παιδιού.
Λίγες εβδομάδες αργότερα, η ΜΚΟ που προσέφυγε δημόσια στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων παραδέχτηκε ότι έκανε λάθος σχετικά με τον τόπο του συμβάντος.
Η επανεξέταση και συμπλήρωση του δικαστικού φακέλου, οι συγκρίσεις με τους διασωθέντες και η ανάλυση του φωτογραφικού υλικού αποκάλυψαν ότι δεν υπάρχει αγνοούμενο παιδί.
Ομοίως, η ανάλυση των λεγόμενων «ευρημάτων» ομάδας ευρωπαϊκών μέσων ενημέρωσης σχετικά με τις λεγόμενες «επαναπροωθήσεις», από τις αρμόδιες αρχές κατέληξε στο συμπέρασμα της έλλειψης αποδεικτικών στοιχείων και του παραποιημένου βιντεοληπτικού υλικού.
Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί απέναντι στις ψευδείς ειδήσεις, καθώς δυστυχώς το λαθρεμπόριο ανθρώπων έχει μετατραπεί σε «μεγάλη επιχείρηση».
Αναγνωρίζοντας τη σημασία των θεσμών, το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, έχει συστήσει Eιδική Επιτροπή για τα Θεμελιώδη Δικαιώματα.
Ζητήσαμε από τον Συνήγορο του Πολίτη και την Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου να συμμετάσχουν ως πλήρη μέλη.
Είμαστε επίσης στη διαδικασία πρόσληψης ενός Υπευθύνου για τα Θεμελιώδη Δικαιώματα στο Υπουργείο.
Η προστασία των συνόρων συμβαδίζει με την παροχή ασφαλούς καταφυγίου σε όσους έχουν ανάγκη.
Λειτουργούμε σήμερα 34 Δομές Υποδοχής και διαθέτουμε επίσης 10 χιλιάδες θέσεις σε αστικά διαμερίσματα.
Κάνουμε αυτό που μας αναλογεί. Πρέπει όμως να συνεργαστούμε.
Η θέση μας είναι ότι εμείς, η Ευρωπαϊκή Ένωση, πρέπει να δημιουργήσουμε έναν κοινό ευρωπαϊκό χώρο προστασίας για τους δικαιούχους διεθνούς προστασίας.
Ο κοινός χώρος προστασίας θα επιτρέψει την κινητικότητα εντός της ΕΕ για τους αναγνωρισμένους πρόσφυγες.
Υποστηρίζουμε ότι οι πρόσφυγες θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα πρόσβασης στο μακροχρόνιο καθεστώς του κατοίκου μετά από 3 χρόνια, όπως ήταν η αρχική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Πρέπει να εκτρέψουμε την κριτική για δύο μέτρα και δύο σταθμά: πράγματι, γιατί επιτρέπεται η ελεύθερη κυκλοφορία και εγκατάσταση στην Ευρώπη για τους Ουκρανούς, και όχι για τους Σύρους πρόσφυγες;
Πρέπει να μοιραστούμε το βάρος της ένταξης με δίκαιο τρόπο. Πρέπει να επαναφέρουμε την κοινή δήλωση ΕΕ/Τουρκίας του 2016 στη σωστή πορεία.
Η διαχείριση της μετανάστευσης δεν αφορά μόνο την πρόβλεψη των κοινών μας προσπαθειών. Η αλλαγή ξεκινά από το σπίτι.
Τα τελευταία τρία χρόνια, η Ελλάδα έχει κάνει δραστικές βελτιώσεις στο άσυλο, την υποδοχή και την προστασία των ασυνόδευτων ανηλίκων.
Δημιουργήσαμε νέα Κέντρα Υποδοχής στη Σάμο, την Κω και τη Λέρο με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Αυτά τα Κέντρα συμμορφώνονται πλήρως με τα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο.
Προχωράμε για τη βελτίωση των εγκαταστάσεων στη Λέσβο, τη Χίο και τον Έβρο.
Στόχος μας, για το άσυλο, είναι να δημιουργήσουμε ένα καινοτόμο, πλήρως ψηφιακό σύστημα χωρίς γραφειοκρατία, αυξάνοντας έτσι την αποτελεσματικότητα.
Ήδη έχουμε μειώσει τον όγκο των εκκρεμών υποθέσεων από 200 χιλιάδες υποθέσεις το 2019 σε 30 χιλιάδες σήμερα.
Η κυβέρνηση έχει θέσει ως μία από τις στρατηγικές προτεραιότητές της την προστασία των ασυνόδευτων ανηλίκων.
Συνεργαστήκαμε με τους εταίρους μας στην ΕΕ για ένα σχέδιο μετεγκατάστασης.
Όσοι βρίσκονται στην Ελλάδα δεν κρατούνται πλέον σε αστυνομική κράτηση ή καταυλισμούς, αλλά σε εξειδικευμένα καταφύγια, με όλη την απαραίτητη υποστήριξη.
Λειτουργούμε έναν Εθνικό Μηχανισμό Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών, μια τηλεφωνική γραμμή 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα, για τον εντοπισμό και την ταυτοποίηση παιδιών που έχουν ανάγκη.
Εκλεκτοί συνάδελφοι,
Η μετανάστευση είναι μία από τις βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη σε ταραγμένους καιρούς.
Πρέπει να επινοήσουμε συλλογικά αποτελεσματικά συστήματα διαχείρισης, να ανταλλάξουμε βέλτιστες πρακτικές, να δημιουργήσουμε χώρους προστασίας, αλλά το πιο σημαντικό είναι να αντιμετωπίσουμε μαζί το ζήτημα.
Σύμφωνα με τις κοινές μας αξίες.
Ευχαριστώ.
