Τα μέλη της Επιτροπής LIBE του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, υποδέχθηκε σήμερα στο κτίριο Κεράνης, ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου κ. Νότης Μηταράκης, προκειμένου να συζητηθεί η πορεία της διαχείριση της μετανάστευσης και του ασύλου κατά τα δύο πρώτα χρόνια της τρέχουσας ελληνικής κυβέρνησης.
Συγκεκριμένα, παρόντες ήταν οι Mr. Juan Fernando Lopez Aguilar, Mrs Elissavet Vozemberg, Mr. Pietro Bartolo, Mr Fabienne Keller, Mr Damian Boeselaher, Mr Christian Terhes, Mrs Cornelia Ernst.
Κατά την εισαγωγική του τοποθέτηση, ο κ. Μηταράκης τόνισε ότι: ‘’τα σημάδια της αλλαγής είναι ορατά. Τα νησιά του Αιγαίου, τα οποία επωμίστηκαν ένα μεγάλο βάρος, έχουν πλέον αποσυμφορηθεί. Μειώνουμε και ταυτόχρονα αναβαθμίζουμε τους χώρους υποδοχής. Στόχος είναι η ασφαλής και αξιοπρεπής υποδοχή. Οι καθυστερήσεις στην καταληκτική απόφαση παροχής ασύλου προς τους αιτούντες άσυλο και οι χρόνοι αναμονής μειώθηκαν μέσω της δίκαιης και ταχείας εξέτασης των αιτήσεων.’’
Αναφορικά με την ενίσχυση της προστασίας των συνόρων, ο κ. Μηταράκης δήλωσε ότι ‘’η Ελλάδα ενίσχυσε την προστασία των συνόρων μας, σώζοντας ζωές στη θάλασσα, πάντα θα υπάρχει περιθώριο βελτίωσης. Η ανατροφοδότηση από την LIBE είναι σημαντική από την άποψη αυτή. Πρέπει να διατηρήσουμε έναν εποικοδομητικό διάλογο πάνω από ιδεολογικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών και των εταίρων της ΕΕ, καθώς και των γειτονικών κρατών στην περιοχή. Η ουσία του θέματος είναι πώς η Ευρωπαϊκή Ένωση διαχειρίζεται τη μετανάστευση στο σύνολό της, και όχι μόνο τα κράτη μέλη της πρώτης γραμμής’’ επεσήμανε ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου.
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου ο κ. Μηταράκης τόνισε:
‘’Τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν κυριαρχική υποχρέωση να προστατεύουν τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ ακολουθώντας την Συμφωνία Σένγκεν και την αρχή των κυριαρχικών δικαιωμάτων. Η πιο πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σε μια υπόθεση κατά της Ισπανίας επιβεβαίωσε ότι οι χώρες έχουν το δικαίωμα, υπό προϋποθέσεις και υπό ειδικούς κανόνες, να προστατεύουν τα σύνορά τους. Άρα, η αρχή ότι οι χώρες δεν έχουν σύνορα, δεν είναι κάτι που θα συμφωνήσει η ελληνική κυβέρνηση. Αυτά τα σύνορα υπάρχουν, οι άνθρωποι έχουν διαβατήρια για να ταξιδέψουν και οι άνθρωποι εκδίδουν βίζα για να ταξιδέψουν σε χώρες όπου απαιτείται βίζα.
Αν υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν ότι ο κόσμος δεν πρέπει να έχει σύνορα, αυτή δεν είναι η θέση της ελληνικής κυβέρνησης και πιθανότατα δεν είναι η θέση κάποιας κυβέρνησης της ΕΕ. Η προστασία των συνόρων απαιτεί τήρηση του διεθνούς δικαίου και δεν θα μπορούσα να συμφωνήσω περισσότερο με τον Πρόεδρο Aguilar ότι τα κράτη μέλη πρέπει να προστατεύουν τα εξωτερικά σύνορα με πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων όσων αναζητούν διεθνή προστασία στην ΕΕ. Και η Ελλάδα κάνει ακριβώς αυτό. Έχουμε υποδεχθεί εκατό χιλιάδες ανθρώπους τα τελευταία τρία χρόνια στην Ελλάδα και πάνω από ένα εκατομμύριο ανθρώπους τα τελευταία 7 χρόνια και πάνω από ένα εκατομμύριο ανθρώπους τη δεκαετία του ’90. Η Ελλάδα δεν αντιμετωπίζει ως κάτι άγνωστο τη μετανάστευση όπως και το γεγονός ότι υπάρχουν άνθρωποι που αναζητούν διεθνή προστασία στη χώρα μας. Φυσικά, σε επίπεδο ΕΕ, υποστηρίζουμε πολύ ότι η Ευρώπη πρέπει να έχει νόμιμες οδούς για τη μετανάστευση και να μην επιτρέπει στους λαθρεμπόρους να αποφασίζουν ποιος θα έρθει στην ΕΕ. Μιλώντας για την κατάσταση στο Αφγανιστάν, ξέρετε ότι η Ελλάδα παρείχε πρόσφατα 700 βίζες και μία ασφαλή διέλευση στην Ελλάδα όπως και άσυλο, εάν το επιλέξουν οι άνθρωποι που χρειάζονται προστασία. Άρα, προστατεύουμε τα σύνορα.
Αναφερθήκατε σε άρθρο δημοσιογραφικής έρευνας για καταγγελίες προς τις ελληνικές Αρχές από ΜΚΟ που επικαλούνταν το Lighthouse. Τους έγραψα και τους ζήτησα να παράσχουν περαιτέρω πληροφορίες, λεπτομερείς πληροφορίες για τα βίντεο και να δώσουν ονόματα μαρτύρων στις αρχές, ώστε να τα ερευνήσουμε. Έχουν απαντήσει εγγράφως ότι δεν θα παράσχουν περισσότερες πληροφορίες πέρα από αυτές που δημοσίευσαν στον ιστότοπό τους. Αυτή η πληροφορία έχει πλέον πάει για εξέταση στην ανεξάρτητη Ελληνική Υπηρεσία Διαφάνειας. Εκπλήσσομαι που οι συντάκτες αυτής της έκθεσης δεν είναι διατεθειμένοι να μοιραστούν με τις αρμόδιες αρχές -όχι με εμένα, τις λεπτομερείς πληροφορίες και τους μάρτυρες που ισχυρίζονται ότι έχουν, κάτι που θα βοηθούσε τις αρχές.
Στην Ελλάδα λειτουργούν ήδη τρεις ανεξάρτητοι μηχανισμοί παρακολούθησης. Με τις εθνικές ανεξάρτητες αρχές που έχουν τη δικαιοδοσία να ελέγχουν την απόδοση των δημοσίων υπαλλήλων και της κυβέρνησης. Ταυτόχρονα, ο εσωτερικός έλεγχος της Αστυνομίας εποπτεύεται από Γενικό Εισαγγελέα, επομένως είναι υπό δικαστικό και όχι υπό διοικητικό έλεγχο. Φυσικά, έχουμε το δικαστικό σώμα και το κράτος δικαίου σημαίνει ακριβώς αυτό: η Κυβέρνηση δεν παρεμβαίνει στη διαδικασία της δικαιοσύνης. Αυτό που πιστεύω ότι δεν χρειάζεται, είναι ένας ειδικός μηχανισμός που δεν υπάγεται στη δικαιοσύνη, αλλά επιλέγεται μεμονωμένα για να σχηματιστεί μια αρχή. Αυτό, νομίζω, θα μπορούσε ακόμη και να παραβιάζει το κράτος δικαίου στο μυαλό μου.
Συνέβη ένα όντως περίεργο περιστατικό στη Σάμο και θα ζητήσω από τον Γενικό Εισαγγελέα να το ερευνήσει. Αυτό που προφανώς συνέβη σύμφωνα με δικές μας πληροφορίες, υπήρξε μια άφιξη στη Σάμο το πρωί της 3ης Νοεμβρίου που δεν έγινε αντιληπτή από τις ελληνικές Αρχές. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούμε να εντοπίσουμε όλες τις αφίξεις, κάποιες περνούν απαρατήρητες δυστυχώς. Μερικοί άνθρωποι, ήταν κρυμμένοι στα βουνά, και ένα άτομο που πλησίασε την αντιπροσωπεία LIBE και είπε ότι ξέρει πού κρύβονται. Προφανώς, ένα μέλος της αντιπροσωπείας LIBE με τη συνοδεία της ΕΛ.ΑΣ. βρήκε αυτούς τους ανθρώπους στα βουνά. Είναι εξαιρετικά περίεργο πώς ένας ντόπιος γνώριζε πού είχαν πάει.’’
Τα κυριότερα σημεία της συνέντευξης τύπου του Προέδρου της LIBE, κ. Juan Fernando Lopez Aguilar, ήταν τα ακόλουθα:
‘’Για το εάν παρακολουθήσουμε ζωντανά ένα pushback, η απάντηση είναι ΟΧΙ. Επομένως, δεν υπάρχει λόγος για ψευδείς υποθέσεις. Ήμασταν εδώ τρεις μέρες. Θα ήταν λανθασμένη υπόθεση να αφήσουμε να διαρρέεται μία φήμη ότι γίναμε μάρτυρες επαναπροώθησης. Όχι, δεν το κάναμε. Αλλά σίγουρα έχουμε δηλώσει τη γνώμη μας για το θέμα σε ορισμένα ψηφίσματα της ΕΕ μετά από πολύ έντονη συζήτηση στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο. Οι παράνομες επαναπροωθήσεις δεν πρέπει να συμβαίνουν στην ΕΕ, δεν έχουν θέση στο δίκαιο της ΕΕ. Ότι κάθε φορά που κινδυνεύει μία ζωή στη θάλασσα, το έργο που πρέπει να γίνει είναι η έρευνα και η διάσωση, η μεταφορα στην ακτή και η φροντίδα για τη διαδικασία που ακολουθεί σε πλήρη συμμόρφωση με το δίκαιο της ΕΕ.
Δεν είναι μόνο η περίπτωσή μου, είναι η περίπτωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για αυτό το θέμα. Μπορώ να θυμηθώ ότι η Ylva Johansson επανέλαβε αυτή την αρχή ξανά και ξανά. Έτσι, να είστε σίγουροι, δεν γίναμε μάρτυρες καμίας επαναπροώθησης. Είναι επίσης γεγονός ότι υπάρχει ένα προκλητικό επιχειρηματικό ζήτημα εγκληματικής φύσης, και έχει να κάνει με την λαθρεμπορία ανθρώπων και την εκμετάλλευση με κάθε δυνατό τρόπο, συμπεριλαμβανομένης της πιο σκληρής και ανθρώπινης σεξουαλικής εκμετάλλευσης γυναικών και παιδιών. Και φυσικά το έχουν καταφέρει εντός της Ε.Ε. Υπάρχει η γενική παραδοχή ότι, όταν μιλάμε για το εμπόριο ανθρώπων, μιλάμε για κάποια εξωτερικα δίκτυα που δραστηριοποιούνται κάπου αλλού. Όχι, έχουν διασυνδέσεις εντός της ΕΕ.
Πρέπει να εξαρθρώσουμε τα δίκτυα εμπορίας ανθρώπων. Αλλά με την ίδια λογική, πρέπει να δούμε και νόμιμες διαδρομές για να φτάσουμε στην Ευρώπη, γιατί ξέρετε τι; Το 95% όσων έχουν λάβει καθεστώς ασύλου ή κάποιου είδους διεθνή ανθρωπιστική προστασία εντός της επικράτειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή εντός της επικράτειας των κρατών μελών της ΕΕ, έφτασαν εδώ παράτυπα. Ξέρετε γιατί? Γιατί δεν τους δόθηκε η ευκαιρία να το κάνουν νόμιμα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο εκτίθενται σε δίκτυα εμπορίας και μαφίας.’’
