Ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου κ. Νότης Μηταράκης, συναντήθηκε σήμερα στις Βρυξέλλες με την Επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε., κ. Ylva Johansson.
Μετά το πέρας της συνάντησης, ο κ. Μηταράκης προέβη στην ακόλουθη δήλωση:
Με την Επίτροπο Johansson συζητήσαμε δύο θέματα. Πρώτον, το θέμα του νέου Συμφώνου Μετανάστευσης και Ασύλου. Για τη χώρα μας είναι ιδιαίτερα σημαντικό το νέο Σύμφωνο να λειτουργεί περιοριστικά για τις ροές και να λειτουργεί υποστηρικτικά στις χώρες πρώτης υποδοχής, καθώς η χώρα μας σήκωσε – και ειδικά τα πέντε νησιά του Αιγαίου – το μεγαλύτερο μέρος της μεταναστευτικής κρίσης τα τελευταία πέντε χρόνια. Εκτός από μειωμένες ροές χρειάζεται η νέα Συμφωνία να προβλέπει τον αναλογικό διαμοιρασμό των βαρών σε όλα τα κράτη της ΕΕ. Δεν είναι ελληνικό πρόβλημα, είναι ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα και γι’ αυτό απαιτεί ευρωπαϊκή λύση.
Στη συνέχεια μιλήσαμε για το θέμα των κλειστών, ελεγχόμενων κέντρων, που πρέπει να δημιουργηθούν στα νησιά, ειδικά στη Λέσβο, όπου είδαμε τη φωτιά της Μόριας να καταδεικνύει με τον πιο εμφατικό τρόπο τα προβλήματα ασφάλειας που δημιουργούσαν οι παλιές, ανοιχτές, άναρχες δομές. Ορίστηκε μία Ειδική Επιτροπή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με την οποία θα συνεργαστούμε. Θα υπογράψουμε εντός των επόμενων ημερών και ένα μνημόνιο συνεργασίας, που θα καθορίζει το χρονοδιάγραμμα και τον επιμερισμό των ευθυνών, ώστε το καλοκαίρι του 2021 να κλείσει η προσωρινή δομή στο Μαυροβούνι και να λειτουργήσει ένα Κέντρο, το οποίο θα έχει αφ’ ενός πολύ καλύτερες συνθήκες διαβίωσης για τους αιτούντες άσυλο και αφ’ ετέρου θα προσφέρει όλα τα εχέγγυα ασφάλειας και στους διαμένοντες και στις τοπικές κοινωνίες”.
Ερωτηθείς σχετικά με το πώς θα λειτουργεί η Task Force, ο Έλληνας Υπουργός απάντησε: “Αυτό ακριβώς θα καθορίσουμε με το μνημόνιο συνεργασίας που θα υπογράψουμε τις επόμενες μέρες. Το μνημόνιο θα καθορίσει τη βάση της συνεργασίας, τον σχεδιασμό των νέων δομών, τη συνεργασία όλων των ελληνικών Υπουργείων και όλων των ευρωπαϊκών οργανισμών, οι οποίοι εμπλέκονται στο θέμα του ασύλου, όπως η EASO και η Frontex. Θα καθορίσει τις ευθύνες του καθενός, τον τρόπο λειτουργίας μας. Ο στόχος είναι κοινός: Να περιορίσουμε τις ροές και να έχουμε καλύτερες συνθήκες, ειδικά για τους νησιώτες, οι οποίοι έχουν επηρεαστεί από την κρίση, αλλά και – με απόλυτο σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο – να προστατεύσουμε αυτούς που πραγματικά δικαιούνται διεθνούς προστασίας.
Σε ερώτηση σχετικά με το εάν υπάρχει ανταπόκριση από τα άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, ο κ. Μηταράκης υπογράμμισε:
Οι ακραίες εισροές του 2015 δημιούργησαν πολλές αντιδράσεις στα κράτη μέλη της ΕΕ. Έχουμε επιστρέψει σε μία κανονικότητα και πλέον οι ροές στη χώρα μας είναι μειωμένες κατά 91%. Αυτό μας δίνει τη δυνατότητα να συζητήσουμε πιο ουσιαστικά με τους εταίρους μας στην ΕΕ την ανάγκη έμπρακτης αλληλεγγύης, με δεδομένο όμως ότι και η χώρα μας ασκεί μία αυστηρή, αλλά δίκαιη μεταναστευτική πολιτική.
Η κ. Johansson, με τη σειρά της, δήλωσε τα εξής (ανεπίσημη μετάφραση):
Είχαμε πολύ καλή συζήτηση με τον Έλληνα Υπουργό. Συζητήσαμε σχετικά με την πρόοδο που σημειώνεται στην Ελλάδα σε ό,τι αφορά τις διαδικασίες για το άσυλο και για άλλα θέματα. Συζητήσαμε με λεπτομέρειες σχετικά με την Task Force και το πολλαπλών χρήσεων Κέντρο Υποδοχής που θα δημιουργηθεί στη Λέσβο. Αναφερθήκαμε, επίσης, και στο νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου.
Το νέο Σύμφωνο έχει γίνει δεκτό με αρκετά εποικοδομητικό τρόπο από τα κράτη μέλη. Είχαμε μία πρώτη συζήτηση στο Συμβούλιο, όπου υπήρξε διαφορετικό κλίμα σε σχέση με παλιότερα, όταν είχε μπλοκαριστεί η παλαιότερη πρόταση. Τώρα είμαστε σε ένα στάδιο, όπου όλα τα κράτη μέλη αξιολογούν το προτεινόμενο Σύμφωνο και μελετούν τις λεπτομέρειες των επιμέρους προτάσεων. Ελπίζω ότι σύντομα θα είναι έτοιμα να ξεκινήσουμε διαπραγματεύσεις. Γνωρίζοντας πολύ καλά την πρόταση μας, θα ήθελα να πω ότι ο διάβολος είναι μεν στις λεπτομέρειες, αλλά και οι ευκαιρίες είναι στις λεπτομέρειες. Ασφαλώς θα υπάρξουν διαπραγματεύσεις, ίσως υπάρξουν και τροποποιήσεις, αλλά από όλα τα κράτη μέλη έχω δει εποικοδομητική προσέγγιση. Και ελπίζω ότι στο τέλος θα έχουμε έναν νέο μηχανισμό αλληλεγγύης που θα μπορεί να βοηθάει κράτη μέλη που τελούν υπό πίεση, όπως είναι η Ελλάδα.
Το πιο σημαντικό είναι να υπάρχουν τα προσήκοντα συστήματα ασύλου, οι προσήκουσες διαδικασίες, οι προσήκουσες συνοριακές διαδικασίες, ώστε να είμαστε σε θέση να προβαίνουμε σε γρήγορες αποφάσεις και να γνωρίζουμε εάν ένα άτομο πρέπει να επιστρέψει στη χώρα προέλευσής του ή έχει ανάγκη από διεθνή προστασία. Με την πρότασή μας θα υπάρχει ένας υποχρεωτικός μηχανισμός αλληλεγγύης και τα κράτη μέλη θα είναι υποχρεωμένα να βοηθήσουν μια χώρα που βρίσκεται υπό πίεση, όπως είναι η Ελλάδα. Θα πρέπει είτε να γίνουν μετεγκαταστάσεις στο έδαφός τους, είτε να αναλάβουν τις επιστροφές στις χώρες προέλευσης.